“Charon” ตำนาน "แครอน” ผู้นำดวงวิญญาณไปสู่ยมโลก จงมอบเหรียญในปากให้ข้า..แล้วข้าจะพายเรือพาเจ้าไป
ถ้าใครเคยดูหนังภาพยนตร์ต่างประเทศบางเรื่อง ก็คงจะเคยคุ้นๆและคงได้เห็น "แครอน" (Charon) กันมาบ้าง ซึ่งเป็นผู้แจวเรือเพื่อนำ "ดวงวิญญาณ" ของผู้ที่เพิ่งตายจากมนุษย์โลกไปสู่ยมโลก จึงเป็นตำนานจุดเริ่มต้นของคำว่า "เงินปากผี" หรือ "เหรียญของแครอน" (Charon's obol) เพื่อใช้เป็นค่าโดยสารให้กับแครอน
แครอนคือใคร ?
"แครอน" (ภาษาอังกฤษ : Charon หรือ Kharon) (ส่วนกรีก : Χάρων) เป็นคนแจวเรือของ "เฮดีส" หรือ "ฮาเดส" ที่ทาร์ทารัส (โดยเป็นเทพเจ้าแห่งนรกของกรีกโบราณ ชื่อของท่านจึงกลายมาเป็นชื่อเรียกถิ่นของผู้ตาย เป็นบุตรคนโตของ "โครนัส" และ "เรีย")
ในตำนานเทพกรีกนั้น "แครอน" จะมีหน้าที่เป็นผู้แจวเรือเพื่อนำดวงวิญญาณของผู้ที่เพิ่งตายข้าม "แม่น้ำสติ๊กซ์" (เป็นแนวแบ่งเขตระหว่างพิภพกับโลกบาดาล) หรือ "แม่น้ำแอเคอรอน" (Acheron) (ถูกเรียกว่า "แม่น้ำแห่งความโศกเศร้า" หรือ "แม่น้ำแห่งความวิปโยค")
โดยจะไหลสู่แม่น้ำอีกสายหนึ่งเรียกว่า "โคไซทัส" (Cocytus) ซึ่งเป็นเขตชั้นนอกยมโลกเรียกว่า "เออรีบัส" (Erebus) ซึ่งถือเป็นแม่น้ำศักดิ์สิทธิ์เส้นทางไปสู่ยมโลก อยู่ที่ของพิภพโดยจะต้องข้ามมหาสมุทรไป บ้างก็ว่าเส้นทางไปสู่ยมโลกนั้นมีหลายเส้นทาง หรือต้องทะลุถ้ำแถวทะเลสาบที่ลึกมากๆ
และจุดที่แม่น้ำแอกเคอรอนกับโคไซทัสมาบรรจบกันนั้น แครอนจะนำเรือมารับดวงวิญญาณจาก "เทพเจ้าเฮอร์มีส" (เป็นบุตรของซูสและไลยาดีสเมอา) ซึ่งเทพเจ้าเฮอร์มีส นั้นทรงรวดเร็วและเจ้าเล่ห์ สามารถไปมาระหว่างโลกมนุษย์และพระเจ้าได้อย่างอิสระ ในฐานะทูตผู้แจ้งข่าวแห่งพระเจ้าเป็นผู้ที่เจรจาระหว่างมนุษย์และพระเจ้า และเป็นผู้นำดวงวิญญาณสู่ยมโลก
ที่มาของเหรียญแครอน (Charon's obol) กำเนิดเงินใส่ปากคนตาย
มาจากความเชื่อที่ว่า..เป็นประเพณีตามความเชื่อจึงต้องนำเหรียญเงินหรือเหรียญทองไปใส่ไว้ในปากคนตาย คนตายจะนำเหรียญเงิน หรือ เหรียญทองมอบให้แก่แครอนเพื่อเป็นค่าโดยสาร
ซึ่งแครอนจะรับลงเรือแต่เฉพาะดวงวิญญาณที่มีเงินเป็นค่าเบิกทางที่ติดมากับปากจากการทำพิธีฝังศพเรียบร้อยแล้วเท่านั้นและถ้าดวงวิญญาณตนใดไม่มีเหรียญนำมาเป็นค่าโดยสาร เพื่อเป็นค่าผ่านทางแล้วละก้อ ก็ไม่อาจจะขึ้นเรือได้และดวงวิญญาณผู้ตาย ก็จะต้องเร่ร่อนพเนจรไปจนกว่าจะได้พบกับเฮดีส
ที่มาของ "เงินปากผี"
ซึ่งมีความเป็นมาที่ยาวนานหลายพันปีมาแล้ว ตั้งแต่สมัยกรีกโรมันโบราณ เพื่อให้ดวงวิญญาณคนตายได้มีค่าจ้างให้กับแครอน ส่วนคนไทยโบราณก็เชื่อว่าเมื่อมีญาติพี่น้องเสียชีวิตก็ต้องนำเงินใส่ไว้ในปากของผู้ตาย
ก่อนนำศพลงโลงโดยสมัยก่อนจะเป็นเงินพดด้วง หรือ เงินเหรียญบาทหนึ่ง หรือจะเป็นเหรียญสลึงสองสลึง ห่อด้วยผ้าขาวผูกเชือกไว้ให้หางยาวแล้วหย่อนลงในปากศพ ให้เชือกห้อยออกมานอกปากหรือจะห่อผ้าขาวให้โตพอเพื่อจะได้ไม่เลื่อนลึกลงไปในลำคอศพก็ได้ เมื่อเผาศพเสร็จก็เก็บมาเป็นที่ระลึกหรือนำมาเป็นเครื่องราง
ทั้งนี้ความเชื่อดังกล่าวก็ได้แผ่ขยายไปทั่วยุโรปและตะวันตกมาหลายพันปี โดยปัจจุบันชาวยุโรปจะใช้เหรียญทองแดง 1 เพนนีวางไว้ที่ตาของคนตายเพื่อใช้เป็นค่าจ้างให้กับ "แครอน" ให้แจวเรือเพื่อพายพาดวงวิญญาณผู้ตายข้ามแม่น้ำไปยังยมโลกนั้นเอง
ขอบคุณภาพและข้อมูล : กูลเกิล, วิกิพีเดีย