แบบทดสอบโรคซึมเศร้า
หมอกอล์ฟเห็นในข่าวช่วงนี้บ่อยเลยนะครับ ว่ามีคนฆ่าตัวตาย ไม่ว่าจะเพราะเรื่องเครียด หรือเพราะโรคซึมเศร้า หลากหลายวิธีในการจบชีวิตตัวเอง แต่เป็นจุดเริ่มต้นของความเศร้าให้คนรอบข้าง ดังนั้น วันนี้เรามาประเมินกันดีกว่า ว่าคะแนนซึมเศร้าเราเกินเกณฑ์ อย่าเก็บไว้นะครับ ต้องรีบปรึกษาแพทย์
โรคซึมเศร้า ส่วนใหญ่ จะไม่ทราบสาเหตุ แต่เท่าที่พบ ก็คือเกี่ยวข้องกับพันธุกรรม สารเคมี ยา โรคบางโรค เช่น อย่างป่วยโควิด ออกมา มีภาวะลองโควิด ก็มีซึมเศร้าได้ หรือรวมไปถึง พืชบางชนิดที่ปลดล็อกไปแล้ว แต่ทานบ่อยๆ มันทำให้สมองเพี้ยน เคลิ้มๆ หลอนๆ สารเคมีในสมองผิด สุดท้ายก็ซึมเศร้าได้
แบบทดสอบซึมเศร้า ของกรมสุขภาพจิต มี9 ข้อ ถ้าเสี่ยง 2 ข้อขึ้นไป(โดยเฉพาะถ้ามีข้อ9 อันตรายมากๆ) ต้องรีบปรึกษาจิตแพทย์ 1667 หรือ 1323 หรือรพ.ใกล้บ้านท่านนะครับ ประเมินตัวเองและคนในครอบครัวได้เลย ช่วยๆกันนะ เอาในสองสัปดาห์นี้นะครับ
1.เบื่อ ไม่สนใจ ไม่อยากทำอะไร เช่น เคยดูทีวีรายการนี้แล้วสนุก แล้วขำ สองอาทิตย์นี้ดูเงียบไป บางทีเรียกให้ไปร่วมกิจกรรม ไปพบ ไปหา ก็ไม่ยอมไป ชอบเก็บตัว
2.ไม่สบายใจ เศร้าใจ ท้อแท้ บางคนอาจบ่นเปรยๆออกมา ในโซเชียล แล้วเพื่อนๆคิดว่าเป็นเรื่องเล่นๆ ต้องคอยสังเกตดู ถ้าบ่นซ้ำๆหลายวัน แสดงว่าเรื่องจริง
3.หลับยาก หลับๆตื่นๆ หรือหลับมากไป การนอนที่ผิดปกติ เพราะเราไม่ไหว เพราะเราเพลีย เพราะเราไม่อยากตื่น นี่ก็เพราะโรคซึมเศร้านะครับ
4.เหนื่อยง่าย ไม่ค่อยมีแรง อันนี้เห็นได้ชัด ในคนที่หายป่วยโควิด ที่เป็นลองโควิด และมีอัตราเสี่ยงในการเกิดโรคซึมเศร้า ฆ่าตัวตายได้สูงถึง 3เปอร์เซนต์ ต้องลองพูดคุย ปรับแนวความคิด ให้มองโลกตามความเป็นจริง ไม่คิดกังวลไปล่วงหน้า หรือย้อนนึกถึงอดีตเลวร้ายที่ผ่านมานะครับ มันจบไปแล้ว
5.เบื่ออาหารหรือกินมากไป สังเกตจากน้ำหนักตัวเอง ใน1 สัปดาห์ เปลี่ยนแปลงไปเกิน 5 เปอร์เซนต์ โดยที่ไม่ได้คุมน้ำหนักไหม เช่น หนัก50 กก. ถ้าในสัปดาห์นี้ ลดลงไปเหลือ47.5กก. หรือมากเกิน52.5 กก. แสดงว่ามีส่วนละครับ เพราะบางคนเครียดแล้วกิน บางคนเครียดแล้วอด
6.รู้สึกไม่ดีกับตนเอง รู้สึกว่าล้มเหลว ทำให้ครอบครัวผิดหวัง เอาง่ายๆ ถ้าหมอกอล์ฟตรวจคนไข้ที่เค้า รู้สึกแย่มากๆเลย เค้าจะไม่ค่อยสบตา ไม่ค่อยพูด ก้มมองต่ำตลอด ไม่เหมือนบางเคส ยกตัวอย่างตอนเดินไปฟังหัวใจ เปิดแมสก์อ้าปากให้เลย นึกว่าเราไปสวอป นี่แก็แสดงว่าเจอมาบ่อย เอ้ยไม่ใช่ แสดงว่าพร้อมเปิดใจ และไม่ได้เก็บตัวแบบคนซึมเศร้า หรือบางคนพอถามว่าไปแอบกินอะไรมา ก็ขำๆ เอามือปิดปาก แสดงว่าแอบไปกินของแสลงมาจริงๆ แต่ท่าทาง ยังยอมรับฟัง และพร้อมพูดคุย ไม่ได้รู้สึกแย่กับตนเอง
7.สมาธิไม่ดี เช่น ทำงานอยู่ พอมีคนเดินผ่านไปมา หรือคนเปิดเพลง คนคุยกันดัง ก็ทำงานต่อไม่ได้ หงุดหงิด ตะโกนโวยวาย
8.พูดช้า ทำอะไรช้า กว่าเดิม หรือกระสับกระส่าย อันนี้ต้องสังเกตว่า แต่ก่อนเคยคล่องและดีกว่านี้นะครับ
9.คิดทำร้ายตนเองหรือคิดว่าตายไปคงจะดี คนไข้บางคนมีรอยเคยกรีดข้อมือให้เราเห็น เราก็ต้องพึงระวังแล้วว่าเค้าอาจจะเคยคิดสั้น บางคนเปรยๆบ่นๆในโซเชียล การวางแผนว่าถ้าตัวเองตายไป ช่วยจัดงานศพด้วยนะ หรือบางคนจดไดอารี่หรือแม้แต่เขียนจดหมายแบ่งพินัยกรรม ทั้งๆที่ยังไม่ถึงเวลาอันควร อันนี้ก็ต้องเข้าไปพูดคุย อย่าปล่อยให้เก็บตัว คิดทำอะไรไม่ดีๆอยู่คนเดียว
ย้ำนะครับ ถ้าได้มากกว่า2 ข้อ หรือมี ข้อ9 อยู่ด้วย รีบไปพบแพทย์นะครับ
ขอให้ทุกคนสุขภาพกายและใจดี นะครับ สู้กันต่อไปนะครับ ทุกคน ด้วยความปรารถนาดีจากหมอกอล์ฟ เพจคุณหมอสตอรี่