ลูกเทวดา

          การได้รู้และได้สัมผัสชีวิตผู้คนเป็นบทเรียนสอนตัวเองได้ดี โดยเฉพาะหากได้อ่านประสบการณ์ชีวิตของใครสักคน ทุกคนล้วนมีเรื่องเล่าของตัวเอง และหลาย ๆ เรื่องสามารถให้แง่คิดกับผู้อ่านได้ ไม่มากก็น้อย หรือบางทีอาจแค่สะกิดใจ แค่นั้นก็คุ้มค่ากับที่ผู้เขียนได้ตั้งใจถ่ายทอดออกมาให้ผู้อื่นได้รับรู้แล้ว

... อักษราลัย ...

            เวลาคิดถึงน้าพันต์ ฉันจะมีความรู้สึกสมเพชเวทนาขึ้นมาทันที ผู้ชายที่สูงใหญ่ ร่างกายกำยำล่ำสัน แต่เที่ยวขอเงินขอทอง ขอความช่วยเหลือจากพี่ ๆ จากหลาน ๆ แบบหน้าไม่อายด้วยข้ออ้าง

            “ผมมีลูกเยอะ”

            ผู้ชายที่ไม่เคยหยิบยื่นความช่วยเหลือให้ใคร แต่ไม่เคยอายที่จะร้องขอความช่วยเหลือ

            คำว่ามีลูกเยอะถึงแม้มันจะเป็นความจริง แต่คุณก็เป็นคนตัดสินใจที่จะมีเองตั้งสี่คน คนแรกเป็นผู้หญิง คนต่อมาก็เป็นผู้หญิง ก็พอเข้าใจได้ที่คุณจะมีคนที่สามเพราะคุณอยากได้ลูกชาย แต่พอได้ลูกชายแล้ว คุณก็ยังไม่หยุด มามีคนที่สี่ ที่คุณหยุดเพราะภรรยาคุณแก่เกินที่จะมีอีก ความตั้งใจของคุณคือมีเจ็ดคน

            ไม่ว่าใครจะตัดสินใจมีลูกสักกี่คน มันก็เป็นสิทธิของคนนั้น แต่หน้าที่ความรับผิดชอบต่อลูก ๆ ก็ต้องเป็นของคนคนนั้น ไม่ใช่มาผลักภาระให้คนอื่น ๆ

            น้าพันต์เป็นลูกคนสุดท้องของยาย ยายมีลูกห้าคน แม่ฉันเป็นคนโต น้าวัลย์ น้าสุบรรณ น้าดวงจันทร์ แล้วก็น้าพันต์ ยายเป็นคนขี้เกียจตัวเป็นขน และเห็นแก่ตัวชนิดหาตัวจับยาก ฉะนั้นพอมีน้าพันต์หน้าที่ทุกอย่างจึงตกเป็นของแม่ฉัน

            ในทางสายเลือดแม่ของฉันเป็นพี่สาวของน้าพันต์ แต่ในทางปฏิบัติแม่เป็นแม่ของน้าพันต์ ด้วยความที่อายุห่างกันถึงสิบห้าปี พ่อกับแม่ฉันทำงานในไร่นาส่งเสียน้าพันต์เรียนวิทยาลัยครู ฉันจำได้ว่าคุณตาต้องตัดที่ขายไปหลายแปลงเพื่อเอาเงินไปจ่ายค่าเทอม

            พอน้าพันต์เรียนจบฉันก็ไม่เห็นไปทำการทำงานอะไร อ้างว่ารอสอบครูปีแล้วปีเล่า คนที่จบมาพร้อมกันเขาสอบติดกันหมดแล้ว ถึงแม้ฉันจะยังเด็กมาก ฉันก็พอเดาได้ว่าน้าคงไม่ตั้งใจเรียน พอจบมาก็ได้เกรดเฉลี่ยต่ำเตี้ยเรี่ยดิน พอไปสอบครูหนังสือหนังหาก็คงไม่อ่าน สอบอยู่หลายปีก็ไม่ติด ไม่ยอมไปหางานหาการที่ไหนทำ ก็มานอนอยู่บ้านกับยายให้พ่อแม่ฉันหาเลี้ยง งานในไร่นาก็ทำไม่เป็นสักอย่าง

            ครอบครัวคนอีสานอย่างเรา ผู้ชายเป็นชนชั้นสูง มีอภิสิทธิ์ทุกอย่าง โดยเฉพาะยิ่งเป็นลูกชายคนสุดท้องด้วย ความเข้มข้นเพิ่มไปอีกหลายเท่า น้าพันต์จึงได้กินอิ่มนอนอุ่น และไม่เคยต้องทำอะไรเลย นี่คงเป็นเหตุผลที่น้ามีทัศนคติที่น่ารังเกียจในสายตาของฉัน ซึ่งก็คือทัศนคติที่ว่าโลกนี้เป็นหนี้เขา ที่ต้องชดใช้ตอบแทนสิ่งดีงามต่าง ๆ ให้เขา

            ทัศนคติของฉันต่างกับเขาสุดขั้ว ฉันมีทัศนคติที่ว่าฉันเป็นหนี้โลก ที่ต้องชดใช้ตอบแทนสิ่งดีงามคืนสู่โลก อากาศที่เราหายใจเข้าไปที่ทำให้เรายังมีชีวิตอยู่ อาหารที่เรากิน น้ำที่เราดื่ม เสื้อผ้าที่เราใส่ปกปิดและให้ความอบอุ่นแก่ร่างกายเหล่านี้เป็นคุณูปการที่เราได้รับจากโลก เราต้องสำนึกรู้คุณสิถึงจะถูกต้อง

            ฉันไม่เคยเข้าใจเลยว่าทำไมในครอบครัวของฉันและครอบครัวของคนอีสานส่วนใหญ่ที่ฉันเห็นจึงเลี้ยงลูกชายแบบพิเศษ

            “ลูกเทวดา”

            ฉันเห็นว่ามันเป็นการทำร้ายทั้งตัวเขาเอง ผู้หญิงและเด็กผู้หญิงในบ้าน ความไม่เท่าเทียมนี้กัดกินหัวใจฉันมาตลอด ฉันกับพี่ ๆ น้อง ๆ ที่เป็นผู้หญิงทำงานบ้านอย่างขยันขันแข็ง ช่วยงานในไร่นาเต็มที่ และตั้งใจเรียนที่โรงเรียนตลอด ทำไมเรายังเป็นพลเมืองชั้นสองของครอบครัว

            ไม่พักพูดถึงการได้รับการยกย่องชมเชย แค่ได้รับการปฏิบัติอย่างเท่าเทียมยังไม่เคย

                งานในไร่ในนาเราทำเคียงบ่าเคียงไหล่กับพวกผู้ชาย หลายครั้ง ที่เราได้ทำมากกว่า แต่พอกลับเข้าบ้านงานบ้านทุกอย่างตกอยู่ที่บ่าเรา

            “มีสมองหรือเปล่า ไปซื้อดอกกุหลาบสีแดงมา ทำไมไม่ลืมตาดูว่าน้าใส่ชุดครุยสีอะไร”

            มือที่กำลังยื่นช่อกุหลาบสีแดงให้น้าชะงักไปชั่วครู่ น้ารับเอาช่อกุหลาบไปแบบชักสีหน้าไม่พอใจ ฉันหน้าเสียไปเลย

            วันนี้มันเป็นวันรับปริญญาของน้า น้าเรียนทางไกลของมหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช ชุดรับปริญญาคือสีเขียวมีริ้วทอง

            ฉันรู้ว่าชุดครุยของน้าสีอะไร แต่ฉันก็ไม่เห็นว่าช่อกุหลาบสีแดงมันจะมีปัญหาอะไร เวลาจัดงานคริสต์มาสที่โบสถ์ ต้นคริสต์มาสก็เป็นต้นไม้สีเขียวเข้ม และมีดอกสีแดง

            ที่สำคัญมันไม่ใช่แค่ดอกไม้หรอก มันเป็นเรื่องของน้ำใจด้วย เพราะเงินที่เอาไปซื้อช่อกุหลาบให้น้าคือเงินก้อนสุดท้ายที่ฉันมี เงินก้อนแรกที่น้าขอตั้งแต่เมื่อคืนฉันก็ให้ไปแล้ว และวันนี้ฉันก็มีเรียนที่วิทยาลัยด้วย แต่ฉันลามาเพื่อมาแสดงความยินดีกับน้าในวันสำคัญ

            ฉันยังเป็นนักศึกษาของวิทยาลัยคริสเตียนอยู่ ฉันกำลังเรียนอยู่ปีที่สอง เงินเล็กน้อยที่ฉันมีคือเงินที่ฉันไปช่วยงานที่โบสถ์ช่วงวันเสาร์อาทิตย์ แม่ไม่เคยส่งเงินให้ฉันเพราะฉันไม่ใช่คนโปรด เงินที่ฉันมีและฉันแบ่งปันให้น้าไป มันจึงมีค่ามีความหมายมาก

            แต่เมื่อเห็นช่อกุหลาบช่อใหญ่สีแดงวางขายอยู่หน้ามหาวิทยาลัย ฉันก็อยากซื้อให้น้า ให้น้ามีช่อดอกไม้ถือเหมือนบัณฑิตคนอื่น ๆ ฉันเลือกช่อที่ใหญ่ สวยเด่นและแพงที่สุด

            น้าคงไม่ได้คิดอะไรหลังจากวันนั้น แต่เรื่องนี้มันฝังในความทรงจำของฉันตลอดมา ฉันบอกตัวเองว่ากรอบความคิดของคนแยกคนเล็กกระจ้อยร่อยออกจากคนยิ่งใหญ่ด้วยเหตุนี้

            ตั้งแต่นั้นมาเวลามีใครให้อะไรฉัน ฉันจะรับเอาไว้ด้วยใจขอบพระคุณ ด้วยรู้ว่าน้ำใจของผู้ให้มีคุณค่ามากกว่าสิ่งของ และการสำนึกรู้คุณคือสิ่งที่ฉันบ่มเพาะเอาไว้ในชีวิตลูกชายฉันมาตลอด