อาการป่วยที่ดูเหมือนเป็นเรื่องไสยศาสตร์
เรื่องของโรคภัยไข้เจ็บกับมนุษย์ ถือเป็นของคู่กันที่ยังไงก็เลี่ยงไม่ได้
มนุษย์จะต้องเจอกับโรคชนิดต่างๆมากมาย ทั้งที่เป็นโรคเล็กๆน้อยๆ
โรครุนแรงที่รักษาได้ยาก โรคที่พบเจอได้จนคุ้นเคยกันดี
หรืออาจเป็นโรคที่ไม่ค่อยเป็นที่รู้จัก ที่อาจจะฟังดูน่ากลัวน่าสยดสยอง
ก็ถือเป็นเรื่องปกติอีกเช่นกันในแวดวงการแพทย์ เช่นเดียวกับโรค
ที่เราจะพาไปทำความรู้จักกันในวันนี้ ที่ดูเผินๆแล้วอาจจะเผลอคิดไปว่า
คนที่ป่วยนี่ 'อาจจะโดนของ' หรือโดนไสยศาสตร์มนต์ดำ ก็เป็นไปได้
โรคที่ว่านี้ มีชื่อว่า โรคถุงน้ำเดอร์มอยด์ (Dermoid Cyst)
ที่เกิดจากเซลล์ที่มีความสามารถพัฒนาไปเป็นเซลล์ชนิดต่าง ๆ มาอยู่ที่บริเวณรังไข่ตั้งแต่แรกเกิด
แล้วมีการพัฒนาหรือถูกกระตุ้นด้วยปัจจัยบางอย่างให้เจริญไปเป็นเซลล์ไขมัน เส้นผม กระดูกอ่อน หรือฟัน
จนเกิดเป็นถุงน้ำที่รังไข่เรียกว่า เดอร์มอยด์ซีสต์ ซึ่งลักษณะอาการที่ปรากฏมักทำให้คิดว่าโดนของหรือคุณไสยฯ
ทั้งที่ความจริงคือ โรคถุงน้ำรังไข่ที่พบได้บ่อยๆ ในผู้หญิง ที่น่าสนใจคือ มักจะไม่มีอาการใดๆเลย
และพบได้แม้อายุยังน้อย ไม่เคยมีเพศสัมพันธ์ โรคนี้มักจะไม่แสดงอาการใดๆเลย
จนกว่าจะเกิดภาวะแทรกซ้อนจากถุงน้ำ เช่น แตก รั่ว หรือบิดขั้ว ไม่ปวดประจำเดือน ไม่มีเลือดออกผิดปกติจากช่องคลอด
ภาวะแทรกซ้อนของโรคถุงน้ำเดอร์มอยด์ (Dermoid Cyst) ได้แก่
- บิดขั้ว (Torsion) เป็นภาวะแทรกซ้อนที่พบได้มากที่สุดในโรคถุงน้ำเดอร์มอยด์ (Dermoid Cyst)
คนไข้จะมีอาการปวดบริเวณท้องน้อยด้านซ้ายหรือขวา กดเจ็บบริเวณท้องน้อย
คลื่นไส้ อาเจียน หรืออาจมีไข้ต่ำ ๆ ได้ ถ้าไม่ได้รับการรักษาโดยการผ่าตัดฉุกเฉินจะทำให้รังไข่ข้างนั้น ๆ
ขาดเลือดไปเลี้ยงเป็นเวลานาน ส่งผลให้รังไข่เน่า ทำให้จำเป็นต้องตัดรังไข่ข้างนั้นทิ้งในที่สุด
- แตกหรือรั่ว (Rupture or Leakage) เป็นภาวะแทรกซ้อนที่พบได้กับโรคถุงน้ำรังไข่ทุกชนิด
รวมทั้งโรคถุงน้ำเดอร์มอยด์ (Dermoid Cyst) คนไข้จะมีอาการปวดท้องน้อยฉับพลัน และปวดตลอดเวลา
ซึ่งถ้ามีเลือดออกในช่องท้องจำนวนมาก จะทำให้เกิดภาวะช็อกได้
- ติดเชื้อ (Infection) เป็นภาวะแทรกซ้อนที่พบได้ไม่บ่อยนัก
แต่ก็ทำให้เกิดอาการรุนแรงได้ คนไข้จะมีอาการไข้สูง ร่วมกับการปวดท้องน้อยที่รุนแรง
- มะเร็ง (Cancer) ถุงน้ำรังไข่ชนิดนี้แม้ส่วนใหญ่จะไม่ใช่มะเร็ง แต่ก็มีโอกาสเป็นมะเร็งได้ประมาณ 1%
โดยไม่จำเป็นต้องพบในคนอายุมากเท่านั้น เป็นมะเร็งที่พบในคนอายุน้อยได้
ซึ่งวิธีการตรวจให้ทราบได้นั้น คือการผ่าตัดเท่านั้น การอัลตราซาวนด์บอกได้เพียงว่ามีถุงน้ำที่รังไข่
แต่ไม่สามารถบอกได้ว่ามีเซลล์มะเร็งหรือไม่
ถือเป็นโรคที่ต้องรักษาด้วยการผ่าตัดเท่านั้น
ไม่สามารถทำให้เล็กลงด้วยยาหรือฮอร์โมน ซึ่งต่างจากช็อกโกแลตซีสต์
รักษาโดยการผ่าตัดเลาะเฉพาะถุงน้ำ (Ovarian Cystectomy)
หรือผ่าตัดรังไข่ข้างนั้น ๆ (Unilateral Oophorectomy) แล้วแต่กรณี