ต้นโพธิ์ต้นที่เคยเป็นที่ประทับของพระพุทธเจ้าในวันตรัสรู้

หลายคนอาจจะรู้สึกเบื่อหน่ายกับวิชาหรือเรื่องราวทางประวัติศาสตร์
ที่อาจจะดูเชื่องช้าและไม่ได้น่าสนใจอะไรนัก เพราะเหมือนเป็นสิ่งที่ผ่านไปแล้ว
หรือจบสิ้นไปแล้วโดยสิ้นเชิง หลงเหลือไว้เพียงเรื่องราวผ่านตัวอักษร
แต่เรื่องราวทางประวัติศาสตร์ที่เรานำเสนอกันในวันนี้ รับรองได้เลย
ว่าน่าสนใจแน่นอน เพราะนี่คือเรื่องราวของ 'ต้นพระศรีมหาโพธิ์'
ต้นไม้ที่อยู่มาอย่างยาวนานกว่าสองพันปี และเป็นต้นไม้ที่ 'พระพุทธเจ้า'
เคยประทับ(นั่ง) ในคืนวันตรัสรู้ ที่เราเคยได้เรียนกันในห้องเรียนประวัติศาสตร์ศาสนา

'ต้นพระศรีมหาโพธิ์' คือต้นไม้ต้นที่สำคัญที่สุดในศาสนาพุทธ
ต้นพระศรีมหาโพธิ์ (โพธิรุกฺข) เป็นต้นโพธิ์ที่พระโคดมพุทธเจ้าเคยประทับและตรัสรู้ 
ดังปรากฏในคัมภีร์ทางพระพุทธศาสนาว่า ต้นโพธิ์เปรียบได้กับพุทธอุเทสิกเจดีย์อย่างหนึ่ง
ทำให้พันธ์ต้นโพกลายเป็นพันธ์ไม้ที่เป็นที่เคารพนับถือของชาวพุทธเสมอมานับแต่สมัยพุทธกาล
ต้นโพธิ์ในพระพุทธประวัติสองต้นคือ ต้นพระศรีมหาโพธิ์ ณ พุทธคยา สถานที่ตรัสรู้
และต้นอานันทโพธิ์ ณ วัดเชตวันมหาวิหาร ซึ่งอานันทโพธิ์ยังคงยืนต้นมาจนถึงปัจจุบัน

ในปัจจุบันต้นพระศรีมหาโพธิ์สำคัญที่ยังคงยืนต้นอยู่ในปัจจุบันมี 3 ต้นด้วยกัน
คือ ต้นพระศรีมหาโพธิ์ตรัสรู้ที่พุทธคยา เมืองพุทธคยา รัฐพิหาร ประเทศอินเดีย, 
ต้นพระชัยศรีมหาโพธิ์ ที่เมืองอนุราธปุระ ประเทศศรีลังกา,
และต้นอานันทโพธิ์ ที่วัดพระเชตวันมหาวิหาร เมืองสาวัตถี รัฐอุตตรประเทศ ประเทศอินเดีย
แต่ต้นโพธิ์พระเจ้าอโศกแห่งเมืองอนุราธปุระ ที่นำหน่อพันธ์มาจากพุทธคยา
ได้รับการเคารพนับถือและปฏิบัติบูชาด้วยความเคารพอย่างสูงมาตลอด
ตั้งแต่สองพันปีโดยไม่ขาดช่วง มีการทำกำแพงทองคำและมีชาวพุทธผู้ศรัทธา
มาทำการสักการะตลอดเวลา ซึ่งต่างจากต้นพระศรีมหาโพธิ์ที่พุทธคยา
ที่ถูกทำลายและล้มลงตามธรรมชาติหลายครั้ง และต้นอานันทโพธิ์ที่วัดเชตวัน
ที่ขาดช่วงการดูแลจากชาวพุทธหลังจากพระพุทธศาสนาเสื่อมไปจากอินเดีย