สะเทือนสหรัฐ!!! เมื่อ Yellen แจ้งว่าอเมริกาอาจผิดนัดชำระหนี้หากไม่เพิ่มเพดานหนี้
ในช่วงสัปดาห์ที่ผ่านมาคุณ Janet Yellen รัฐมนตรีกระการคลังของประเทศสหรัฐอเมริกาได้ออกมาแจ้งเตือนว่าอเมริกาจะมีเงินเพื่อใช้ชำระหนี้ได้จนถึงวันที่ 1 มิถุนายนเป็นอย่างเร็วและหากทางสภาพคองเกรสไม่เพิ่มเพดานหนี้ (debt ceiling) ให้สูงขึ้นโดยเร็วที่สุดอเมริกามีความเสี่ยงที่จะผิดนัดชำระหนี้ เหตุการณ์นี้มีที่มาที่ไปอย่างไร และเกิดอะไรขึ้น เรามาดูกันครับ
สภาวะหนี้สูงแตะระดับเพดานหนี้
รัฐบาลสหรัฐอเมริกาหากมีการใช้เงินเพื่อการบริหารประเทศหรือมีการขายพันธบัตรรัฐบาลเอกสารเกี่ยวกับการทำจ่ายทั้งหมดจะถูกส่งไปยังกระทรวงการคลังเพื่อทำจ่ายเงินไปยังผู้รับ ทั้งนี้หากรัฐบาลมีเงินไม่เพียงพอก็สามารถก่อหนี้เพิ่มเติมได้เพื่อให้การบริหารงานเป็นไปอย่างมีเอกภาพ แต่การก่อหนี้ดังกล่าวถูกควบคุมโดยเพดานหนี้ซึ่งข้อกำหนดทางกฎหมายที่อนุญาติให้ก่อหนี้ได้ไม่เกินจำนวนที่กำหนดเท่านั้น ซึ่งเพดานหนี้จึงเป็นเครื่องมือในการกำหนดการใช้เงินของภาครัฐให้อยู่ในระดับที่เหมาะสม
ในอดีตสหรัฐอเมริกาเคยประสบปัญหาการก่อหนี้ติดเพดานหนี้หลายครั้ง เช่น ในวิกฤติที่เกิดในปี 2011 หรือ 2021 ซึ่งทางภาครัฐก็สามารถแก้ไขโดยการนำเรื่องเข้าสภาคองเกรซเพื่อขอขยายเพดานหนี้ และในครั้งนี้ทางภาครัฐก็ดำเนินเรื่องขอขยายเพดานหนี้ขึ้นไปเป็น 31.4 ล้านล้านดอลลาร์สหรัฐ แต่สิ่งที่ผู้คนกังวลคือทางวุฒิสภาและคุณ Joe Biden จะไม่เห็นชอบกับร่างดังกล่าวเนื่องจากมีภาระผูกพันธ์เรื่องการให้รัฐบาลลดใช้เงินในช่วง 10 ปีต่อจากนี้ ซึ่งหากร่างดังกล่าวไม่ผ่านก็อาจเกิดหายนะต่อเศรษฐกิจสหรัฐอย่างหลักเลี่ยงไม่ได้
อะไรที่อาจจะเกิดขึ้นหากสหรัฐอเมริกาเพิ่มเพดานหนี้ไม่ได้
ในกรณีที่สหรัฐไม่สามารถเพิ่มเพดานหนี้ได้สิ่งแรกที่สหรัฐอเมริกาต้องทำเป็นอันดับแรกคือการจัดการกับพันธบัตรรัฐบาลที่ครบกำหนดไถ่ถอน เนื่องจากพันธบัตรรัฐบาลถือเป็นสินทรัพย์ที่ไม่มีความเสี่ยงด้านการไถ่ถอนคืนและจะยอมให้เกิดการผิดนัดชำไรไม่ได้ โดยสหรัฐอาจจะออกพันธบัตรเพิ่มเติมเพื่อมาชำระเงินให้กับพันธบัตรในปริมาณเท่าเดิมเป็นการคงยอดหนี้ไม่ให้สูงไปมากกว่านี้
แต่ค่าใช้จ่ายอื่นๆ ที่ยังสามารถชะลอการชำระได้ อาจจะมีการเชื่อนการชำระออกไปให้ได้มากที่สุด เช่น สวัสดิการภาครัฐ ค่าใช้จ่ายเจ้าหน้าที่รัฐ หรือค่าใช้ทางสาธารณสุขเป็นต้น ทั้งนี้การชะลอการจ่ายเงินอาจก่อให้เกิดการปิดการทำงานบางส่วนของภาครัฐ (Government Shutdown) ดังที่เคยเกิดขึ้นจากปัญหางบประมาณในสมัยรัฐบาลของคุณ Obama มาแล้ว
ท่ามกลางวิกฤติเศรษฐกิจอย่างเงินเฟ้อที่ยังกำราบไม่ได้ผนวกกับการฟื้นตัวจากโรคร้าย COVID-19 การลดหรือหยุดรัฐสวัสดิการและการไม่ชำระเงินเดือนให้กับเจ้าหน้าที่รัฐจะส่งผลกระทบกับประชาชนอเมริกาอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ โดยเฉพาะกับภาคอาหารและบริการ อสังหาริมทรัพย์ ไปจนถึงสาธารณสุข ในมุมมองทางการเมืองจะเป็นการสร้างภาระให้กับผู้มีสิทธิเลือกตั้งและเมื่อยิ่งใกล้การเลือกตั้งประธานธิบดีในอนาคต เหตุการณ์นี้เป็นสิ่งที่ทางรัฐบาลของคุณ Biden จะยอมให้เกิดไม่ได้
เพื่อแก้ไขปัญหาดังกล่าวคุณ Biden นัดประชุมด่วนพิเศษกับ 4 ผู้นำสูงสุดของสภาคอนเกรสในวันอังคารที่ 9 พฤษภาคมนี้ คงต้องจับตาดูกันครับว่ามหาอำนาจอันดับต้นของโลกอย่างสหรัฐจะทำอย่างไรเพื่อแก้ไขปัญหาวิกฤติดังกล่าวก่อนที่ทุกอย่างจะสายเกินไปครับ
Ref: https://www.nytimes.com/2023/05/01/us/politics/debt-limit-date-janet-yellen.html
Ref: https://www.usnews.com/news/national-news/articles/2023-05-01/yellen-u-s-could-run-out-of-cash-as-soon-as-june-1
Ref: https://www.ft.com/content/4b8fab03-0ee6-4bb9-bb79-f0b4a657bc5d