สายพันธุ์ห่านขนาดใหญ่มีพิษที่พบได้เฉพาะในทวีปแอฟริกา

Spur-winged goose
(Plectropterus gambensis)
เป็นนกน้ำขนาดใหญ่ชนิดหนึ่งที่พบในแอฟริกาตอนใต้ของทะเลทรายซาฮารา
ถือเป็นห่านสายพันธุ์ที่ใหญ่ที่สุดในโลก และเป็นที่รู้จัก
จากลักษณะเฉพาะของมัน ได้ชื่อมาจากเดือยบนปีก
ซึ่งพบได้ทั้งตัวผู้และตัวเมีย ซึ่งใช้ในการป้องกันตัว

ห่านปีกเดือยมีลักษณะที่เด่นชัดคือมีขนสีขาว สีดำ และสีน้ำตาลผสมกัน
พวกมันมีลำตัวที่ใหญ่ คอยาว และปุ่มสีดำที่มองเห็นได้ชัดเจนบนปากของพวกมัน
ปีกกว้างได้ถึง 2 เมตร (6.5 ฟุต) ทำให้บินได้ไกล

ห่านเหล่านี้ส่วนใหญ่พบในพื้นที่ชุ่มน้ำ เช่น หนอง บึง และที่ราบน้ำท่วมถึง
พวกมันกินอาหารจากพืชหลากหลายชนิด รวมทั้งหญ้า เมล็ดพืช และพืชน้ำ
พวกมันยังเป็นที่รู้กันว่ากินแมลง สัตว์มีกระดูกสันหลังขนาดเล็ก และซากสัตว์

ฤดูผสมพันธุ์ของห่านปีกเดือยมักเกิดในช่วงฤดูฝน สร้างรังบนพื้นดิน
ซึ่งมักจะอยู่ใกล้น้ำ ตัวเมียจะวางไข่หลายฟอง ซึ่งทั้งพ่อและแม่
จะผลัดกันฟักไข่เป็นเวลาประมาณหนึ่งเดือน เมื่อลูกห่านฟักออกมา
พวกมันสามารถว่ายน้ำและหาอาหารได้ในไม่ช้าหลังจากนั้น

ห่านปีกเดือยถือเป็นนกที่มีพิษ โดยมีพิษเนื่องจากกินอาหารบางอย่างที่มีพิษเข้าไป
เช่น สารพิษ cantharidin โดยสารพิษจะถูกกักเก็บไว้ภายในเนื้อเยื่อของนก
ส่งผลให้เกิดพิษต่อผู้ที่กินเนื้อห่านชนิดนี้ แม้จะผ่านการปรุงให้สุกแล้วก็ตาม
โดยสารพิษ cantharidin ขนาด 10 มิลลิกรัม สามารถฆ่าคนได้
ห่านชนิดนี้ถือเป็นนกเพียงไม่กี่ชนิดเท่านั้นที่เป็นสัตว์มีพิษ