เครื่องบินลำแรกของโลก ที่เคยบินในระดับความสูงเกิน 100 กิโลเมตร
North American X-15
(นอร์ท อเมริกัน X-15)
เป็นเครื่องบินที่ขับเคลื่อนด้วยจรวดความเร็วสูง และเป็นองค์ประกอบสำคัญ
ของความพยายามในการสำรวจอวกาศในช่วงแรกของสหรัฐอเมริกา
ได้รับการพัฒนาในช่วงปลายทศวรรษ 1950 โดยเป็นโครงการร่วม
ที่เกี่ยวข้องกับ NASA กองทัพอากาศสหรัฐฯ และการบินอเมริกาเหนือ
X-15 ได้รับการออกแบบมาเพื่อทดสอบการบินด้วยความเร็วสูง
และรวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับอากาศพลศาสตร์ ระบบควบคุม
และผลกระทบของการกลับเข้าสู่ชั้นบรรยากาศ
X-15 เปิดตัวจากปีกของเครื่องบินทิ้งระเบิด B-52 และขับเคลื่อน
ด้วยเครื่องยนต์จรวดที่ขับเคลื่อนให้บินขึ้นไปสูงกว่า 100 กิโลเมตร
(แนวคาร์มาน ซึ่งถือเป็นขอบเขตของอวกาศ) ถือเป็นสถิติโลก
อย่างเป็นทางการ สำหรับความเร็วสูงสุดเท่าที่เคยมีการบันทึก
โดยเครื่องบินประจำการ ที่ 7,273 กิโลเมตรต่อชั่วโมง (4,520 ไมล์ต่อชั่วโมง)
ระหว่างปี 1959 ถึง 1968 โครงการ X-15 ดำเนินการบินทั้งหมด 199 เที่ยวบิน
โดยมีนักบินหลายคน รวมทั้งนีล อาร์มสตรอง และโจ เองเกิล
ข้อมูลอันมีค่าที่รวบรวมจากภารกิจเหล่านี้มีส่วนสำคัญ
ต่อการพัฒนายานอวกาศและเทคโนโลยีการบินและอวกาศในอนาคต
X-15 ยังคงเป็นสัญลักษณ์ที่โดดเด่นของการสำรวจอวกาศในช่วงแรกๆ
ซึ่งแสดงให้เห็นถึงจิตวิญญาณแห่งการบุกเบิกและความทะเยอทะยาน
ทางวิทยาศาสตร์แห่งยุคนั้น นอกจากนี้ X-15 ยังถือเป็นเครื่องบินรุ่นแรก
ที่ทำการบินที่ระดับความสูงเกิน 100 กิโลเมตรเหนือพื้นดิน
โดยทำสถิติครั้งแรกในเดือนกรกฎาคม ปี 1963 (105.9 กิโลเมตร)
และอีกครั้งเมื่อวันที่ 22 สิงหาคม 1963 ที่ความสูง 107.7 กิโลเมตร