เพชรที่มีขนาดใหญ่ที่สุด เท่าที่เคยมีการขุดค้นพบ

Cullinan Diamond

(เพชรคัลลินัน)
เป็นหนึ่งในเพชรเม็ดที่มีชื่อเสียงและโดดเด่นที่สุดในโลก ถูกค้นพบ
เมื่อวันที่ 26 มกราคม ปี 1905 ที่เหมืองพรีเมียร์ในแอฟริกาใต้ มีน้ำหนัก
3,106 กะรัต หรือ 621.2 กรัม

ถือเป็นเพชรคุณภาพอัญมณีดิบ
(rough gem-quality) ก้อนที่มีขนาดใหญ่ที่สุดเท่าที่เคยมีการขุดพบบนโลก

เพชรเม็ดนี้ตั้งชื่อตาม เซอร์โธมัส คัลลิแนน (Sir Thomas Cullinan)
ประธานบริษัทเหมืองแร่ในขณะนั้น เพชรเม็ดนี้ถูกนำเสนอ
ต่อพระเจ้าเอ็ดเวิร์ดที่ 7 แห่งสหราชอาณาจักร เป็นของขวัญ
เพชรดิบนี้ได้ถูกตัดแบ่งเป็นสามส่วนใหญ่ ๆ โดยบริษัท รอยัล แอสเชอร์ ไดมอนด์ จำกัด (Royal Asscher Diamond Company) แห่งอัมสเตอร์ดัม
และต่อมาถูกแบ่งเป็น 9 ชิ้นกับเศษเล็ก ๆ เป็นจำนวนมาก ซึ่งในขณะนั้น เทคโนโลยีไม่ได้เอื้ออำนวยเพื่อรับประกันคุณภาพของการเจียระไนเพชร
ซึ่งการตัดแบ่งเพชรในสมัยนั้นถือว่าเป็นงานที่ยากลำบากและเสี่ยงมาก
จึงได้มีการออกแบบอย่างระมัดระวัง โดยทำรอยบากไว้ก่อนที่ความลึกครึ่งนิ้ว และจากนั้นได้สอดมีดที่ออกแบบมาพิเศษนั้น และทำการผ่าออกด้วยแรงมหาศาล ซึ่งทำให้เพชรดิบนี้ถูกแบ่งตรงจุดตำหนิพอดี
ซึ่งทั้งสองชิ้นนี้ได้แบ่งจุดตำหนิไปเท่า ๆ กัน

เพชรเม็ดที่ใหญ่ที่สุดที่ถูกตัดแบ่งออกมา คือ Cullinan I (ทรงหยดน้ำ)
หรือที่ถูกเรียกว่า Great Star of Africa หนัก 530.4 กะรัต
(106.08 กรัม) ปัจจุบันประดับอยู่บริเวณยอดของพระคทากางเขน
ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของเครื่องราชกกุธภัณฑ์ของอังกฤษ
รองลงมา คือ Cullinan II น้ำหนัก 317.4 กะรัต (63.48 กรัม)
ปัจจุบันประดับไว้บริเวณฐานด้านหน้าของมงกุฎอิมพีเรียลสเตต
ซึ่งใช้ทรงร่วมกับพระคทากางเขน (ที่มีเพชร Cullinan I ประดับอยู่)
ส่วนเพชรเม็ดที่เล็กที่สุดใน 9 เม็ดที่ถูกตัดแบ่งออกมา
คือเพชร Cullinan IX มีขนาด 4.39 กะรัต (0.878 กรัม)
ปัจจุบันประดับอยู่บนพระธำมรงค์(แหวน) ของสมเด็จพระราชินีแมรี