มหาวิทยาลัยสงฆ์แห่งแรก ที่ถูกก่อตั้งขึ้นในประเทศไทย
มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย
(Mahamakut Buddhist University)
เป็นสถาบันการศึกษาของสงฆ์ ฝ่ายธรรมยุติกนิกาย ของประเทศไทย
ที่จัดการศึกษาในรูปแบบมหาวิทยาลัยพระพุทธศาสนา
เป็นสถาบันการศึกษาแห่งแรกที่เริ่มประยุกต์หลักพระพุทธศาสนา
ให้เข้ากับสังคมสมัยใหม่ โดยมหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย
เป็นมหาวิทยาลัยสงฆ์แห่งแรก และเป็นหนึ่งในสองแห่งของประเทศไทย
ภารกิจหลักของมหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย คือการจัดให้มีการศึกษา
และการฝึกอบรมที่ครอบคลุมในด้านต่าง ๆ ของพระพุทธศาสนา
รวมถึงการศึกษาพระคัมภีร์ ปรัชญา การทำสมาธิ และพิธีกรรมทางศาสนา
มหาวิทยาลัยเปิดสอนหลักสูตรอันหลากหลาย รวมถึงระดับปริญญาตรี
บัณฑิตศึกษา และปริญญาเอกสาขาพระพุทธศาสนาศึกษา
ตลอดจนสาขาวิชาที่เกี่ยวข้อง เช่น ปรัชญา จิตวิทยา และวัฒนธรรมศึกษา
นอกเหนือจากหลักสูตรวิชาการแล้ว มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย
ยังมีส่วนร่วมในการวิจัย อนุรักษ์ แปลคัมภีร์พระพุทธศาสนาโบราณ
และส่งเสริมกิจกรรมทางวิชาการที่เกี่ยวข้องกับความคิดและการปฏิบัติ
ทางพระพุทธศาสนา มหาวิทยาลัยยังมีบทบาทสำคัญ
ในการฝึกอบรมพระภิกษุและแม่ชี ตลอดจนจัดหาทรัพยากร
สำหรับชุมชนชาวพุทธในวงกว้างในประเทศไทยและที่อื่น ๆ
มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย สถาปนาขึ้น
เมื่อวันที่ 1 ตุลาคม พ.ศ. 2436 ปัจจุบันมีอายุ 130 ปี
ถือเป็นมหาวิทยาลัยสงฆ์แห่งแรกของประเทศไทย