จังหวัดในประเทศกัมพูชา ที่ครั้งหนึ่งเคยเป็นดินแดนของประเทศไทย
จังหวัดพระตะบอง
(Battambang province)
เป็นจังหวัดหนึ่งของประเทศกัมพูชา อยู่ทางภาคตะวันตกของประเทศ
มีเขตติดต่อกับจังหวัดสระแก้วและจังหวัดจันทบุรี ของประเทศไทย
จังหวัดพระตะบอง ตั้งอยู่ทางตะวันตกเฉียงเหนือของกัมพูชา
มีชื่อเสียงในด้านประวัติศาสตร์อันยาวนาน สถาปัตยกรรมอันน่าหลงใหล
และวัฒนธรรมที่มีชีวิตชีวา จังหวัดนี้เป็นศูนย์กลางการเกษตรที่สำคัญ
โดดเด่นด้วยพื้นที่อุดมสมบูรณ์ นาข้าว และพืชผลหลากหลายชนิด
เมืองพระตะบองซึ่งเป็นเมืองหลวงของจังหวัด เป็นเมืองที่ใหญ่เป็นอันดับสอง
ในประเทศกัมพูชา มีกลิ่นอายของสถาปัตยกรรมยุคอาณานิคมและเขมร
ผสมผสานกัน เห็นได้ชัดเจนจากอาคารและโครงสร้างต่าง ๆ
พื้นที่นี้ในอดีต เคยเป็นจังหวัดพระตะบองในมณฑลบูรพาของสยาม
โดยในปี พ.ศ. 2484 หลังสิ้นสุดกรณีพิพาทอินโดจีนไทย-ฝรั่งเศส
ไทยได้ดินแดนส่วนที่เรียกว่าเขมรส่วนในและลาวฝั่งขวาของแม่น้ำโขงคืน
จึงได้ประกาศจัดตั้งจังหวัดขึ้นใหม่ในดินแดนเหล่านี้ 4 จังหวัดคือ
จังหวัดพระตะบอง, จังหวัดพิบูลสงคราม, จังหวัดนครจัมปาศักดิ์
และจังหวัดลานช้าง เฉพาะจังหวัดพระตะบองนั้นเมื่อแรกตั้งจังหวัดนั้น
ได้แบ่งการปกครองออกเป็น 7 อำเภอ
ไทยคืนดินแดนที่ได้มาเหล่านี้ รวมทั้งพระตะบอง ให้ฝรั่งเศส
หลังสงครามโลกครั้งที่ 2 และพระตะบองได้กลายเป็นส่วนหนึ่งของกัมพูชา
เมื่อได้รับเอกราช ในเดือนพฤษภาคม พ.ศ. 2496 ได้มีการจัดตั้ง
เขตบริหารปอยเปต (Poi Pet administration) โดยอยู่ภายใต้การปกครอง
ของเมืองศรีโสภณ (เมืองนี้ได้ถูกแบ่งเป็น 2 เมืองในปีนั้น
คือ เมืองศรีโสภณและเมืองบันทายฉมาร์)
ต่อมาได้ยกฐานะขึ้นเป็นเมืองชื่อว่า เมือง O Chrov
ในเดือนมีนาคม พ.ศ.2508 และในเดือนกรกฎาคมปีเดียวกัน
ได้มีการแบ่งเขตการปกครองของเมืองระสือ ส่วนหนึ่งออก
เป็นเขตการปกครองใหม่ คือ เขตบริหาร Kors Kralor หลังจากนั้น
รัฐบาลกัมพูชาก็ได้ตั้งเมืองถมอปวก (Thmar Pouk)
ขึ้นเป็นเมืองในความปกครองของจังหวัดพระตะบอง
และได้แบ่งเมืองบันทายฉมาร์ ไปขึ้นกับจังหวัดอุดรมีชัย ซึ่งจัดตั้งขึ้นใหม่ในปีนั้น
จังหวัดพระตะบองในปัจจุบัน มีขนาดพื้นที่รวม 11,702 ตารางกิโลเมตร
มีประชากร 997,169 คน ในปี 2019 ถือเป็นจังหวัดที่ใหญ่ที่สุดอันดับที่ 5
และมีจำนวนประชากรมากเป็นอันดับ 5 ของประเทศกัมพูชา