ดินแดนที่ครั้งหนึ่งเคยเป็นของไทย แต่ปัจจุบันเป็นพื้นที่ในประเทศลาว

จังหวัดลานช้าง
(Lan Chang province)
หรือ จังหวัดล้านช้าง เป็นอดีตหนึ่งในจังหวัดของไทย ที่ถูกตั้งขึ้น
หลังจากที่ไทยได้ดินแดนคืนจากฝรั่งเศสในช่วง พ.ศ. 2484
โดยยกท้องที่ดินแดนลาวฝั่งขวาแม่น้ำโขง ตรงข้ามกับเมืองหลวงพระบาง
ขึ้นเป็นจังหวัด เดิมพื้นที่นี้ขึ้นอยู่กับมณฑลพายัพในสมัยรัชกาลที่ 5
และตกอยู่ภายใต้ความปกครองของฝรั่งเศส เมื่อปี พ.ศ. 2447
พร้อมกันกับเมืองจำปาศักดิ์ ภายหลังสงครามโลกครั้งที่ 2
ไทยต้องส่งดินแดนนี้คืนให้แก่ฝรั่งเศส ซึ่งผู้ปกครองประเทศลาวในขณะนั้น
ปัจจุบันพื้นที่ดังกล่าวนี้ คือ แขวงไชยบุรี และเมืองจอมเพ็ด
แขวงหลวงพระบาง ของประเทศลาว

 
จังหวัดลานช้างใช้ตราประจำจังหวัดเป็นรูปช้างหลายตัว
ยืนอยู่กลางลานกว้าง โดยคิดรูปตราจากความหมายของชื่อจังหวัดที่แปลว่า
'ดินแดนที่มีช้างจำนวนมาก' ตรานี้ถูกกำหนดขึ้นโดยกรมศิลปากร

 
เขตการปกครองของจังหวัดลานล้าง ถูกแบ่งออกเป็น 6 อำเภอ
ตามประกาศเรื่องตั้งอำเภอ ลงวันที่ 23 กรกฎาคม พุทธศักราช 2484
ได้แก่ อำเภอสมาบุรี ตามเขตอำเภอสมาบุรีเดิม (ปัจจุบันคือ เมืองไชยบุรี
แขวงไชยบุรี ประเทศลาว) อำเภออดุลเดชจรัส ตามเขตอำเภอปากลายเดิม
(ปัจจุบันคือเมืองปากลาย แขวงไชยบุรี ประเทศลาว) อำเภอแก่นท้าว
ตามเขตอำเภอแก่นท้าวเดิม (ปัจจุบันคือ เมืองแก่นท้าว แขวงไชยบุรี ประเทศลาว)
อำเภอเชียงฮ่อน ตามเขตอำเภอเชียงฮ่อนเดิม (ปัจจุบันคือ เมืองเซียงฮ่อน
แขวงไชยบุรี ประเทศลาว) อำเภอหาญสงคราม ตามเขตอำเภอหงษาเดิม
(ปัจจุบันคือ เมืองหงษา แขวงไชยบุรี ประเทศลาว) อำเภอเชียงแมน
แยกจากอำเภอสมาบุรี (ปัจจุบันคือ เมืองจอมเพชร แขวงหลวงพระบาง ประเทศลาว)

 
เขตการปกครองที่ได้จัดไว้นี้ ได้ใช้เรื่อยมาจนถึง พ.ศ. 2489
โดยไม่มีการปรับปรุงเพิ่มเติมแต่อย่างใด ในระหว่างที่จังหวัดนี้
อยู่ในการปกครองของประเทศไทย ได้มีการจัดการเลือกตั้งขึ้นหนึ่งครั้ง
เมื่อวันที่ 6 มกราคม พ.ศ. 2489 โดย นายสังคม ริมทอง
ได้เป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรของจังหวัดลานช้าง
ก่อนจะมีการคืนดินแดนดังกล่าวให้กับฝรั่งเศสในเวลาต่อมา

 
จังหวัดลานช้าง ได้เป็นหนึ่งในจังหวัดของประเทศไทย
ตั้งแต่ช่วงเดือนพฤษภาคม 2484 จนถึงเดือนพฤศจิกายน 2489
รวมระยะเวลาทั้งหมดที่เป็นส่วนหนึ่งของไทย ประมาณ 5 ปี