แผ่นดินไหวอาจจะไม่ได้เป็นอย่างที่คุณคิด! 10 เรื่องจริงที่คุณอาจเข้าใจผิดมาโดยตลอด
สวัสดีค่ะทุกคน! ในฐานะนักเขียนที่หลงใหลในเรื่องราวรอบตัว วันนี้ฉันอยากจะพาทุกคนไปสำรวจโลกที่น่าทึ่งและบางครั้งก็น่ากลัวของ "แผ่นดินไหว" ค่ะ เชื่อว่าหลายคนคงเคยได้ยินหรืออาจจะเคยสัมผัสประสบการณ์แผ่นดินไหวมาบ้างแล้ว แต่รู้ไหมคะว่ายังมีอีกหลายเรื่องเกี่ยวกับปรากฏการณ์ธรรมชาติที่ทรงพลังนี้ที่เราอาจจะยังไม่เข้าใจ หรืออาจจะเคยได้ยินมาแบบผิดๆ วันนี้ฉันเลยขออาสารวบรวม 10 ความจริงเกี่ยวกับแผ่นดินไหวที่คุณอาจจะยังไม่เคยรู้มาก่อน มาเล่าสู่กันฟังในภาษาที่เข้าใจง่าย สบายๆ เหมือนคุยกับเพื่อนเลยค่ะ เตรียมตัวให้พร้อม แล้วไปดูกันเลย!
1. แผ่นดินไหวไม่ได้เกิดแค่ใน "เขตแผ่นดินไหว" เท่านั้นนะ!
หลายคนอาจจะคิดว่าแผ่นดินไหวจะเกิดขึ้นแค่ในบริเวณที่เคยมีประวัติการเกิดแผ่นดินไหวบ่อยๆ เท่านั้น แต่ความจริงคือ แผ่นดินไหวสามารถเกิดขึ้นได้ทุกที่บนโลกค่ะ แม้แต่ในพื้นที่ที่เราคิดว่าปลอดภัยแล้วก็ตาม เพียงแต่ความถี่และความรุนแรงอาจจะแตกต่างกันไปเท่านั้นเอง ดังนั้นอย่าประมาทและควรเตรียมพร้อมรับมืออยู่เสมอนะคะ
2. เรายัง "ทำนาย" วันเวลาเกิดแผ่นดินไหวล่วงหน้าแบบแม่นยำไม่ได้!
ถึงแม้ว่านักวิทยาศาสตร์จะพยายามศึกษาและพัฒนาเทคโนโลยีต่างๆ เพื่อคาดการณ์การเกิดแผ่นดินไหว แต่ในปัจจุบันเราก็ยังไม่สามารถทำนายวัน เวลา และสถานที่เกิดแผ่นดินไหวได้อย่างแม่นยำ 100% ค่ะ ข้อมูลที่เรามีส่วนใหญ่จะเป็นการประเมินความเสี่ยงในพื้นที่ต่างๆ เท่านั้น ดังนั้นข่าวลือเกี่ยวกับการทำนายแผ่นดินไหวที่แม่นยำมักจะไม่เป็นความจริงนะคะ
3. "ขนาด" ของแผ่นดินไหวต่างจาก "ความรุนแรง" นะคะ!
หลายคนอาจจะสับสนระหว่างคำว่า "ขนาด" และ "ความรุนแรง" ของแผ่นดินไหวค่ะ "ขนาด" (Magnitude) คือค่าที่ใช้วัดพลังงานที่ปลดปล่อยออกมาจากจุดกำเนิดแผ่นดินไหว ซึ่งมักจะใช้มาตราริกเตอร์ (Richter scale) หรือมาตราโมเมนต์ (Moment magnitude scale) ส่วน "ความรุนแรง" (Intensity) คือระดับของผลกระทบที่เกิดขึ้นบนพื้นผิว เช่น ความรู้สึกของผู้คน ความเสียหายของอาคาร ซึ่งจะแตกต่างกันไปในแต่ละพื้นที่ที่ได้รับผลกระทบค่ะ
4. แผ่นดินไหวส่วนใหญ่เกิดจากการเคลื่อนที่ของ "แผ่นเปลือกโลก"!
โลกของเราไม่ได้เป็นแผ่นดินเดียว แต่ประกอบไปด้วยแผ่นเปลือกโลกหลายแผ่นที่เคลื่อนที่อยู่ตลอดเวลา การชนกัน แยกออกจากกัน หรือเคลื่อนที่เฉียดกันของแผ่นเปลือกโลกเหล่านี้เอง ที่เป็นสาเหตุหลักของการเกิดแผ่นดินไหวค่ะ
5. แผ่นดินไหวไม่ได้ทำให้แผ่นดิน "เปิดออก" นะคะ!
ในภาพยนตร์หรือในการ์ตูน เราอาจจะเคยเห็นภาพแผ่นดินไหวที่ทำให้พื้นดินแยกออกจากกันเป็นเหวลึก แต่ในความเป็นจริงแล้ว แผ่นดินไหวส่วนใหญ่ไม่ได้ทำให้เกิดรอยแยกขนาดนั้นค่ะ สิ่งที่เราเห็นมักจะเป็นรอยแตก รอยเลื่อน หรือการทรุดตัวของพื้นดินมากกว่า
6. แผ่นดินไหวสามารถเกิดขึ้นใต้น้ำได้ และอาจก่อให้เกิด "สึนามิ"!
เมื่อเกิดแผ่นดินไหวที่มีขนาดใหญ่และมีจุดศูนย์กลางอยู่ใต้น้ำทะเล การเคลื่อนตัวของแผ่นเปลือกโลกใต้น้ำอาจจะทำให้เกิดคลื่นยักษ์สึนามิได้ ซึ่งเป็นภัยพิบัติทางธรรมชาติที่ร้ายแรงมากๆ ค่ะ
7. อาคารที่ "แข็งแรง" อาจจะไม่ปลอดภัยเสมอไปในแผ่นดินไหว!
การออกแบบและก่อสร้างอาคารให้สามารถทนทานต่อแรงสั่นสะเทือนของแผ่นดินไหวเป็นสิ่งสำคัญมากค่ะ อาคารที่แข็งแรงตามมาตรฐานอาจจะสามารถต้านทานแรงสั่นสะเทือนได้ดีกว่า แต่ก็ไม่ได้หมายความว่าจะปลอดภัย 100% ในแผ่นดินไหวที่มีความรุนแรงมากๆ ค่ะ
8. "คลื่นตาม" (Aftershocks) เป็นเรื่องปกติหลังแผ่นดินไหวใหญ่!
หลังจากเกิดแผ่นดินไหวขนาดใหญ่ มักจะมีแผ่นดินไหวขนาดเล็กตามมาอีกหลายครั้ง ซึ่งเราเรียกว่า "คลื่นตาม" ค่ะ คลื่นตามเหล่านี้อาจจะเกิดขึ้นนานเป็นวัน เป็นสัปดาห์ หรือแม้กระทั่งเป็นเดือนก็ได้ ดังนั้นเรายังคงต้องระมัดระวังตัวแม้ว่าแผ่นดินไหวหลักจะผ่านไปแล้วก็ตาม
9. มนุษย์ก็มีส่วนทำให้เกิดแผ่นดินไหวได้นะ!
นอกจากปรากฏการณ์ทางธรรมชาติแล้ว กิจกรรมบางอย่างของมนุษย์ก็สามารถกระตุ้นให้เกิดแผ่นดินไหวได้เช่นกันค่ะ เช่น การขุดเจาะน้ำมันและก๊าซธรรมชาติ การกักเก็บน้ำในเขื่อนขนาดใหญ่ หรือการทดลองระเบิดใต้ดิน
10. สัตว์ต่างๆ อาจจะแสดงอาการแปลกๆ ก่อนเกิดแผ่นดินไหว แต่ยังไม่ใช่สัญญาณที่เชื่อถือได้!
มีหลายคนสังเกตว่าสัตว์เลี้ยงหรือสัตว์ป่าอาจจะแสดงอาการกระวนกระวายหรือพฤติกรรมที่ผิดปกติไปก่อนที่จะเกิดแผ่นดินไหว แต่ในปัจจุบัน นักวิทยาศาสตร์ยังไม่มีหลักฐานที่ชัดเจนมายืนยันว่าพฤติกรรมเหล่านี้เป็นสัญญาณเตือนแผ่นดินไหวที่เชื่อถือได้ค่ะ
เป็นอย่างไรกันบ้างคะกับ 10 ความจริงเกี่ยวกับแผ่นดินไหวที่ฉันนำมาฝากกันในวันนี้ หวังว่าทุกคนจะได้รับความรู้ใหม่ๆ และเข้าใจเกี่ยวกับปรากฏการณ์ธรรมชาตินี้มากขึ้นนะคะ สิ่งสำคัญที่สุดคือการเตรียมพร้อมรับมือและมีสติอยู่เสมอเมื่อเกิดแผ่นดินไหว เพื่อความปลอดภัยของตัวเราเองและคนที่เรารักค่ะ แล้วพบกันใหม่ในเรื่องราวที่น่าสนใจอื่นๆ นะคะ!
















