'นกเจ้าฟ้าหญิงสิรินธร' สัตว์สงวนของไทยที่หายากระดับตำนาน

นกเจ้าฟ้าหญิงสิรินธร หรือ นกตาพอง
(White-eyed River-Martin, ชื่อวิทยาศาสตร์ : Pseudochelidon sirintarae)


เป็นนกจับคอนหนึ่งในสองชนิดของสกุลนกนางแอ่นแม่น้ำ ในวงศ์นกนางแอ่น
พบบริเวณบึงบอระเพ็ดในช่วงฤดูหนาวเพียงแห่งเดียวในโลก
แต่อาจสูญพันธุ์ไปแล้วตั้งแต่ปี พ.ศ. 2523

 
นกเจ้าฟ้าหญิงสิรินธรเป็นนกนางแอ่นขนาดกลาง
มีสีดำออกเขียวเหลือบตะโพกขาว หางมีขนคู่กลาง มีแกนยื่นออกมา
เป็นเส้นเรียวแผ่ตรงปลาย วงรอบตาสีขาวหนา ปากสีเหลืองสดออกเขียว
ทั้งสองเพศมีลักษณะคล้ายกัน แต่นกวัยอ่อนไม่มีขนหางคู่กลาง
มีแกนยื่นออกมา สีขนออกสีน้ำตาลมากกว่านกโตเต็มวัย
พฤติกรรมเป็นที่ทราบน้อยมากรวมถึงแหล่งผสมพันธุ์วางไข่
คาดว่าเหมือนนกนางแอ่นชนิดอื่นที่บินจับแมลงกินกลางอากาศ
และเกาะคอนนอนตามพืชน้ำในฤดูหนาว

 
นกเจ้าฟ้าหญิงสิรินธรเป็นนกเฉพาะถิ่น (endermic)
ที่พบได้เพียงแห่งเดียวในโลก คือที่บึงบอระเพ็ด จังหวัดนครสวรรค์
จากรายงานการพบเห็นในปี พ.ศ. 2515, 2520 และ 2523
และก็ไม่มีการพบเห็นอีกเลยจนปัจจุบัน คาดการณ์กันว่า
นกสายพันธุ์ดังกล่าวอาจสูญพันธุ์ไปแล้วจากประเทศไทยหรือจากโลก

 
นกเจ้าฟ้าหญิงสิรินธร ถือเป็นสัตว์ป่าสงวน 1 ใน 20 ชนิดของไทย
ได้รับการประกาศให้เป็นสัตว์ป่าสงวนเมื่อปี พ.ศ. 2535
ร่วมกับพะยูน แมวลายหินอ่อน นกแต้วแร้วท้องดำ และนกกระเรียน