ทำไมการรีดผ้าด้วยเตารีดไอน้ำ ถึงทำให้ผ้าเรียบกว่าเตารีดแบบธรรมดา
การรีดผ้า เป็นงานบ้านที่แอดไม่ชอบเลยจริง ๆ ถึงขนาดตอนซื้อเสื้อผ้า จะต้องเลือกเนื้อผ้าที่ไม่ยับง่าย ซักแห้งและใส่ได้เลย ตอนตากผ้าก่อนแขวน ก็สะบัดแขนแทบหลุดก่อนใส่ไม้แขวน เพราะไม่อยากให้ผ้ายับมาก ด้วยความไม่อยากรีดผ้าแหละ แล้วสงสัยกันมั้ยคะว่าทำไมผ้าถึงยับ แล้วการรีดมันทำให้ผ้าเรียบได้อย่างไร ทำไมเตารีดไอน้ำถึงรีดผ้าได้เรียบกว่าเตารีดธรรมดา วันนี้มาหาคำตอบในเชิงวิทยาศาสตร์กันค่ะ
องค์ประกอบหลักของผ้าไม่ว่าจะเป็นผ้าฝ้าย หรือเส้นใยอื่น ๆ คือเซลลูโลส เป็นสารประกอบอินทรีย์ที่ด้วยโมเลกุลของกลูโคสมาต่อเข้าด้วยกันเป็นสายโซ่ยาว โดยแต่ละหน่วยย่อยของกลูโคสเชื่อมกันด้วยพันธะไฮโดรเจน สานกันจนเป็นโครงข่ายที่แข็งแรง รอยยับของผ้าเกิดจากการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างทางโมเลกุลของเจ้าตัวนี้แหละ
โดยพันธะไฮโดรเจนเปรียบเหมือนแมวเก้าชีวิตเลยว่าได้ เพราะนอกจากจะทำหน้าที่ในการรักษารูปร่างของเนื้อผ้าแล้ว มันยังสามารถถูกทำลายได้ การที่ผ้ายับเป็นเพราะโมเลกุลของเซลลูโลสที่อยู่ติดกันสร้างพันธะพันธะไฮโดรเจนที่อ่อนแอต่อกันได้ จับมือกันไม่แน่นพอ ก็มีโอกาสสูญเสียเขาไปง่ายแบบนี้แหละ (นี่พูดถึงผ้าแหละเนอะ หุหุ!)
เมื่อเราซักผ้า โมเลกุลของน้ำจะแทรกเข้าไปอยู่ระหว่างโมเลกุลของเซลลูโลส น้ำจะทำหน้าที่เหมือนเป็นมือที่สาม ไปแยกพันธะไฮโดรเจนออกจากโมเลกุลของเซลลูโลส เเละยังเป็นเหมือนน้ำมันหล่อลื่นทำให้โมเลกุลของเซลลูโลสเคลื่อนตัวไปมาระหว่างกันได้ ไม่หายไปไหน แค่สูญเสียพันธะที่จับมันเท่านั้น แต่เมื่อเราเอาผ้าไปตาก น้ำก็จะระเหยไป พันธะไฮโดรเจนก็กลับมาฟอร์มตัวใหม่ได้อีกครั้ง แต่อาจจะจับในรูปแบบอื่น หมายถึงพวกมันจะสร้างพันธะขึ้นมาใหม่ทันที แต่พันธะใหม่ที่สร้างขึ้นมานี้ กลับทำให้เกิดร่องรอยยับที่เพิ่มขึ้นบนเสื้อผ้า
การรีดผ้า น้ำหนักของเตารีดจะกดทับลงไปบนรอยยับของผ้าหลาย ๆ ครั้ง ทำให้มันจะเรียบขึ้นได้ ความร้อนจากเตารีดสามารถทำลายพันธะไฮโดรเจนได้ ในขณะเดียวกันการพรมน้ำลงไปบนผ้าเล็กน้อย หรือใช้เตารีดไอน้ำจะช่วยให้ผ้าเรียบง่ายขึ้น เพราะโมเลกุลของน้ำจะแทรกเข้าไประหว่างโมเลกุลของเซลลูโลส ประกอบกับความร้อนจากเตารีด จึงช่วยทำลายพันธะไฮโดรเจนได้ง่ายขึ้น และอย่างทที่กล่าวไปข้างต้นว่าน้ำทำหน้าเหมือนน้ำมันหล่อลื่นที่ทำให้โมเลกุลของเซลลูโลสสามารถเลื่อนไปมาระหว่างกันได้ เมื่อผ้าแห้งเซลลูโลสที่สร้างพันธะไฮโดรเจนใหม่พร้อมกับการถูกกดทับจากเตารีด จึงทำให้ผ้าเรียบนั่นเอง
นอกจากนี้ ความหนาของเส้นใยหรือเส้นด้ายที่เอามาทอผ้า ยังมีผลต่อรอยยับบนผ้าได้ด้วย โดยผ้าที่ทอด้วยเส้นด้ายที่มีความหยาบจะยับได้มากกว่าผ้าที่ทอจากเส้นด้ายละเอียด ถึงเเม้ว่าการใช้เตารีดไอน้ำจะช่วยให้ผ้าเรียบได้ดีกว่าเตารีดธรรมดา เเต่คนไม่ชอบรีดผ้ายังไง๊ยังไงมันก็ไม่ชอบ เพื่อน ๆ ว่าจริงมั้ยคะ 5555