เอื้องหมายนา พืชล้มลุก สารพัดประโยชน์

เอื้องหมายนา พืชล้มลุก สารพัดประโยชน์

เคยพบต้นที่มีดอกสีแดงๆ ตามข้างทาง โรงพยาบาล มหาวิทยาลัย หรือหมู่บ้านจัดสรร เมื่ออยู่รวมกันหลายๆ ต้น สร้างความสวยงาม ร่มรื่นเป็นอย่างมาก 

ครั้งแรกผู้เขียนเคยพบเห็นเป็นต้นไม้ประกอบฉากในภาพยนตร์ ที่ตัวละครอาศัยอยู่ในป่า และเกิดอาการหิวน้ำ ขาดน้ำ กำลังจะตาย จนกระทั่งมาพบต้นที่มีดอกสีแดงต้นนี้ และบีบน้ำใส่ปากตัวเองก่อนที่จะรอดมาได้

จากการหาข้อมูลสืบทราบมาว่า นี่คือต้น เอื้องหมายนา และมีชื่อเรียกแตกต่างกันไปตามถิ่น เช่น ที่อุบลราชธานีจะเรียกว่าเอื้อง ภาคกลางจะเรียกว่าเอื้องดิน,เอื้องใหญ่ ชาวจีนจะเรียกว่าจุยเจียวฮวย 

เอื้องหมายนานี้ มีถิ่นกำเนิดอยู่ที่อินเดีย เป็นพืชล้มลุกและมีเหง้าอยู่ใต้ดิน ลำต้นกลมฉ่ำน้ำ เป็นสีแดง เป็นพืชที่ต้องการน้ำค่อนข้างมาก พบเห็นได้มากในป่าดิบชื้น 

นอกจากนี้ประโยชน์ของต้นเอื้องหมายนาก็มีมากมาย ใช้ประโยชน์ได้หลายส่วน ทั้งใบ ลำต้น ดอก เหง้า (มีบางส่วนที่สามารถต้านมะเร็งได้ด้วยนะ)

สรรพคุณของเอื้องหมายนา

1. ชาวม้งจะใช้เหง้าใต้ดิน นำมาต้มกับน้ำดื่มเป็นยารักษาโรคความดันโลหิตต่ำ อาการหน้าซีด (เหง้า)
2. ชาวไทใหญ่จะใช้รากนำมาดองกับเหล้าดื่มเป็นยาบำรุงกำลัง (ราก) หลายพื้นที่ริยมกินหน่ออ่อนและดอกอ่อนเป็นผัก โดยชาวม้งจะนิยมนำมาต้มกินกับไก่เป็นยาบำรุงกำลัง แก้ตัวเหลือง แก้อาการอ่อนเพลียไม่มีแรง (หน่อ,ดอก)
3. คนเมืองจะใช้ลำต้นนำไปต้มกิน เชื่อว่าเป็นยาต้านโรคมะเร็ง (ลำต้น)
4. ตำรายาสมุนไพรพื้นบ้านจังหวัดอุบลราชธานี จะใช้เหง้าเอื้องหมายนาเข้ายาแก้ซางเด็ก (เหง้า)
5. ลำต้นนำมาย่างไฟคั้นเอาน้ำใช้หยอดหู แก้หูน้ำหนวก (ลำต้น)[4],[8]ส่วนชาวไทใหญ่จะใช้ใบนำไปรมไฟ แล้วบีบเอาน้ำมาหยอดหู รักษาโรคหูเป็นหนอง (ใบ)
6. ใบมีสรรพคุณเป็นยาแก้ไข้ (ใบ) รากใช้เป็นยาแก้ไข้หวัด (ราก)
7. รากมีรสขมเมา มีสรรพคุณช่วยแก้อาการไอ (ราก)
8. ช่วยขับเสมหะ (ราก)
9. หมอยาบางพื้นที่จะใช้ใบเอื้องหมายนากับใบเปล้าใหญ่ นำมาซอยตากแห้งอย่างละเท่ากัน นำมามวนสูบเป็นบุหรี่เพื่อรักษาริดสีดวงจมูก (ใบ)
10. ต้นตลอดถึงราก มีสรรพคุณเป็นยาช่วยบำบัดอาการปวดมวนในท้องคล้ายโรคกระเพาะ ถ่ายเป็นเลือด กินอาหารแสลงแล้วจะมีอาการปวดและออกทางทวาร (ต้นตลอดถึงราก)
11. น้ำคั้นจากลำต้นใช้เป็นยารักษาโรคบิด (น้ำคั้นจากลำต้น)

หากที่บ้านใครปลูกอยู่ ก็ถือว่ามีสมุนไพรดีๆ ติดบ้านเลยล่ะค่ะ